Açık Kaynak Liderlerin Başarı İpuçları…

Liderler, güçlerini hikayelerinden alırlar…
Geleneksel liderlik anlayışı, gelişen teknoloji ve insanların bilgiye erişim sürelerinin kısalmasına bağlı olarak geçerliliğini yitirme ile yüz yüze kalmıştır.

Evet başarılı bir organizasyon olmamız için….. diye başlayan sunum cümleleri dinleyiciler veya ekipler üzerinde etki yaratmaktan uzak bir söylem olarak yıllardır büyük salonlarda yankılandı ve de anlamsız bir şekilde yankılanmaya devam etmektedir. Ekiplerini, ikna etmek üzere kurgulanan bir yönetim anlayışı sadece rutini gerçekleştirebilir. Oysa ki, inanmış bir ekiple yola çıkmak imkansızı başarmak için atılan ilk adımdır. 

İstatistiki olarak verilen bilgilerin, renk cümbüşü şeklinde yapılan grafiksel sunumların ve de yukarı yönlü okların kullanıldığı “başarıyoruz” sunumlarının sadece geleneksel liderlik anlayışına sahip yöneticinin güç gösterisinden öteye gitmediği bir gerçekliktir.

Organizasyonların, geleneksel yönetim anlayışından sıyrılarak, bilimselliği ve ekip ruhunu içselleştiren bir yönetim anlayışına geçemediği sürece varlığını sürdürmesi imkansızdır.
Bu gerçekler göstermektedir ki, kurumsal yapının sağlam temeller üzerine inşa edilebilmesi ekip ruhunun oluşturulmasından ve inanmışlıktan geçmektedir. İkna edilen ekipler, her zaman inanmış ekiplerin bir adım gerisinde yer alacaktır.

Başarılı ekiplerin oluşmasındaki en önemli etken bağ’dır. 
Ekip ruhunun oluşması, inanmışlık düzeyinin üst seviyede olması ve başarılı çalışmaların gerçekleştirilmesi tamamen liderin ekibiyle kuracağı görünmez bağ ile mümkündür. Açık ve şeffaf bir yönetim anlayışının ekip tarafından kabul görmesi, liderin hayallerini ve hedeflerini ortaya koyarak “bu hayallere ancak sizlerle birlikte ulaşabiliriz” söylemini içselleştirmesi ile mümkündür. Kişisel hikayesini kurumsal hikayesine aktaran, liderine inanan bir ekip ve ekibine inanan bir liderin başarısızlık gibi bir sorunu olmayacaktır. 

Hikayeler, hayaller ve hedefler bütünüdür. 
Onun içindir ki; güçlü liderler hikayesi olan liderlerdir. 

Dünya genelinde yaşanan salgın, peşinden ekonomik krizler, savaşlar, siber saldırılar ile beraber açık kaynak yazılım ürünlerin bilişim altyapılarında kurumsal olarak daha çok kullanıldığını görüyoruz. Dünyadaki teknoloji üreticileri, süreçlerini, planlamalarını, finansal ve ürün yol haritalarını Açık Kaynak Kodlu Yazılımlara  göre planlamaktadırlar.

Açık Kaynak Lideri başka bir tabir ile Dönüşüme Açık Lider, bilindik liderlik özelliklerinin yanında duygusal, gözlemsel, sezgisel ve işitsel olarak ekipleriyle aynı coşkuyla ve aynı heyecanla hareket etmelidir. Bu anlayış ve hareketle organizasyonlarında hayranlık uyandıran kültürel ve yapısal değişimleri gerçekleştirir.

Açık Kaynak Lideri bir taraftan organizasyonlarını gelecekte olması gereken yere taşırken bir taraftan da ekibine ve işbirliği yaptığı firmalara danışman/yol göstericidir.

Tüm bunlar Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar ile beraber bir paradigma değişimi olduğunu ve yeni hikayeler yazmak için yeni bir liderlik bakış açısı gerektiğini haber vermektedir.
Bu yazıda dünü, dünde bırakıp yeni bir hikaye yazmanın bazı ipuçlarını bulacaksınız.

1. Stratejiniz Olsun

Strateji, hedefe ulaşmak için belirlenenlerden ziyade belirlenmeyenlere, beklenmeyenlere karşı gösterilecek bir dizi yöntemler zinciridir. Stratejisi olmayan Açık Kaynak Lideri, rotasını rüzgara göre tayin eden bir gemi kaptanı gibidir. Dönüşüm gerçekleştireceği organizasyonunu analiz ederek iyi bir strateji geliştirmesi gerekiyor. Sadece ürün ve teknolojiyi stratejinin çekirdeğine koymak başarısızlığa davetiye çıkaracaktır. Bir birimi değil, merkez, taşra, çalışılan firmaları ve paydaşları kısaca beraber çalışılan ve hizmet verilen herkesi kapsamalıdır. 

Bruce Henderson’ın dediği gibi “Strateji, iki kaşın arasına atılmış bir yumruk olmalıdır.”

Açık Kaynak Lideri, yaşanabilecek olasılıkları da içine alan güçlü bir stratejiyle, bugüne değil yarına da odaklanmalıdır. Ana stratejiyi destekleyen alt stratejileri olmalıdır. İşbirliği ve iletişim halinde olduğu her birim ile sosyal, toplumsal, psikolojik ve kültürel boyutlarıyla ele alındığı bir yaklaşım sergilemelidir. 

Organizasyonlarda ilişki yönetimi, stratejinin uygulanması için can suyudur. Teknik ve idari açıdan iyi bir ilişki yönetimi, organizasyonu, ekibi geliştirirken Açık Kaynak Liderine de yeni gelişim fırsatları sunacaktır.

İyi bir yönetişim yapısında, organizasyonun büyümesine ve işlerin artmasına rağmen ekipte doğaçlama gelişen bir delegasyon ve sorumluluk bilinciyle süreçlerin aksamadan ilerlediği fark edilecektir.

2. Bütünleşmeyi (Entegrasyon) Sağlayın

Yapay Zeka ve giyilebilir teknoloji ürünlerinin hayatımızı dönüştürdüğüne şahit oluyoruz. Bu ürünlerin insansı davranışlar sergilemesine ya da hayatın bir parçası olmasına yönelik bir bütünleşme süreci yaşanmaktadır.

Belki de bu çağın en sihirli ve katma değerli kavramı bütünleşmedir. Kuşakların bütünleşmesi, kültürlerin bütünleşmesi, cihaz insan bütünleşmesi, ürün süreç bütünleşmesi gibi.

Açık Kaynak Lideri, Açık Kaynak Kodlu Yazılım ürünlerini son kullanıcıdan üst yönetime ve hizmet verdiği paydaşlara kadar uçtan uca bir bütünleşmeyi sağlamalıdır. Değişimi tetikleyen kişilere, uygulamalara önem vermelidir. Risklerini önceden çok iyi çalışmalıdır ki kriz durumu oluşmadan ufak dokunuşlarla öngörülü davranabilmelidir. Bütünleşme ile aidiyet geliştirmeyi, destek sağlamayı, merak uyandırmayı, yetenek keşfini kapsayıcı bir şekilde tüm organizasyona yaygınlaştırmalıdır.  

Bu bağlamda Açık Kaynak Lideri, tıpkı Oscar Wilde’nin “Heykelci, düşüncesini mermere geçirmeyi aramaz, doğrudan doğruya mermer ile düşünür.” sözünden ilham alarak bir yönetmen edasıyla insan kaynağını, ürünlerini ve süreçlerini Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar ile düşünerek planlamalıdır.

Organizasyonu dönüştürmek teknolojiden önce bir kültürdür. Bu kültürel dönüşüm, bütçeden yeteneklere, süreçlerden görünürlüğe, değerlerden rekabete kadar bir çok alanda muhteşem bir değişim meydana getirecektir.

3. Hoşgörülü Olun

Açık kaynak kodlu ürünler, Kapalı Kaynak Kodlu ürünlerle kıyaslandığında uygulanması ve yaygınlaştırılması metodolojik olarak farklıdır. Bu metodolojide Açık Kaynak Liderlerin yaşanacak aksaklıklarda hoşgörülü olması ekibi yüreklendirecektir. Kapalı kod ürünlerinin ve iş kültürünün yerine yenisini koymanın zorluğunu bilen liderlerin güçlü silahı hoşgörü kültürüdür.

Açık Kaynak Liderin hoşgörüsünde ince ve hassas bir çizgi vardır. Deneyimleri, bilgi birikimleri olsa dahi her şeyi bilmelerine imkan yoktur. Fikir sahibi olmadığı bir konu ile karşılaştığında Hoşgörülü ve Mütevazıbir şekildekonuyu bilmediğini açıklaması ve paylaşması ekipleri için farklı bir deneyim kazanmalarına zemin oluşturacaktır. 

4. Merak Edin

Açık kaynak kodlu ürünlerde teknolojik yetenek ve lisans bağımlılığı olmadığından bir şeyleri deneyimlemek her zaman merak uyandırmaktadır. “Sonucu merakla bekliyorum, deneyimlerinizi, nasıl bir yol izlediğinizi dinlemek için sabırsızlanıyorum.” diyerek sonucu merakla beklemek güçlü bir motivasyon sağlayacaktır. Bu yaklaşımda, keşfetme ruhuyla merak odağında sorunları farklı şekilde çözebilecekleri görülecektir. Bunu denersem istediğim sonucu elde edebilir miyim sorusunun cevabı Merak’ta gizlidir. Asıl motivasyon kaynağı, sonucu yöneticisiyle, ekip arkadaşlarıyla paylaşma ve açık kaynak topluluğuna katkıda bulunma duygusudur. “Keşfetme Merakı” ve “Paylaşma” isteği açık kaynak kodlu ürünlerin gelişmesini sağlayan önemli iki unsurdur. Açık Kaynak Lideri, bu iki kavramı “acaba”sı olmayacak şekilde güvenli bir çalışma ortamı sağladığında daha az deneyimi olan ekiplerin sorunları beklenmedik şekilde çözüm ürettikleri görülecektir.

Bunun tersi de yargılama veya eleştiri ile tepki vermektir. Bir başka deyişle her şeyi kontrol altına alan, olacak olana sınır çizen ve o sınırın dışına çıkmayan, çıkarmayan bir bakış açısı, açık kaynak kod ürün kullanmak isteyen yapılarda istenen bir yönetişim değildir. 

Merak ve Paylaşma duygusunun baş mimarı çalışanların kendilerini güvende hissettiği bir ortamdır. Böyle bir ortam, beraberinde sürekli gelişmeyi, öğrenmeyi ve  yeniliklere açık olmayı sağlayacaktır.

Her açık kaynak fikrinin meraklı bekleyişi başarı ile sonuçlanmayabilir. Ancak güvenli bir ortamda başarısızlıkların sonuçlarını değerlendirmek, paylaşmakta en az başarılı sonuçları elde etmek kadar önemlidir. 

5. Hayallerinizi gizleyin

Esneklik ve özgürlük Açık Kaynak Liderinin en güçlü yetenekleridir. Tek engelleri hayal gücünün sınırlarıdır. Hal böyle olunca Açık Kaynak Lideri hayallerini gizli tutma konusunda kendisini geliştirmesi gerekir. Fikirlerin, hayallerin gizliliği  başarılarının sırrı olacaktır.

Hayal kurmak bir liderin en büyük zenginliğidir ve kuralı, maliyeti, sınırı yoktur. Ekibini tıpkı bir bayram sabahını bekleyen çocuklar gibi işe gelme heyecanı yaşatmanın sırrı da hayal kurmasından ve iyi hikaye yazmasından geçmektedir.

Açık Kaynak Lideri, ekibini hayaline inandırdığı ve senaryosunu beraber yazdığı hikayenin baş kahramanı yaptığı gün hedefine ulaşmasını erteleyecek yegane şey zamandır.

Yukarıda bahsedilen maddelerden bağımsız ve daha önemli gördüğüm bir  konuya da ayrıca değinmek istiyorum. Açık Kaynak Liderin yapılarında Açık Kaynak Kodlu ürünlerin gelişimine katkı sunmak isteyen kadın personellerini teşvik etmeleri önemli bir katma değer olacaktır. Salgın sürecinden sonra yapılan bir çalışmada 100 açık kaynak kodlu girişim projesinin %46,8’i kadınlar tarafından yönetildiğini belirtmektedir. Bu ilham verici değer aynı zamanda kadınların açık kaynak dünyasına getirdiği  yetenek ve uzmanlığı da kanıtlıyor.

Son olarak açık kaynak kodlu ürünler, Ülkemizin sürdürülebilir ulusal teknoloji ekosisteminin oluşmasında kaldıraç etkisi oluşturacaktır.

“Değişime Açık Vizyonun kaynağı Özgürlük’tür.
Özgürlüğün gücü Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar’dır.
Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar ise teknolojiden önce bir Kültür’dür.”

Başarıyla şekil alın,
Sevgiyle var olun.
Ocak 2024